Pater Amadeüs, piloot in de luchtmacht van de kerk:

‘Ik doe niet zelf aan exorcisme,
er is maar één exorcist en dat is Jezus.’

Pater Amadeüs werd een van de bekendste exorcisten van de katholieke kerk in Nederland. Hij woont en werkt in een klein huisje dat meer weg heeft van een omgebouwd kippenhok, ergens achteraf op het terrein van de abdij, buiten gehoorafstand van de gewijde vesting waarin nog maar elf bejaarde monniken gehuisvest zijn. ‘Het wil hier nogal eens heftig tekeergaan, vandaar die afstand’, zegt de 77-jarige Amadeüs met een glimlach. De vensters van zijn huisje zijn van draadglas, de ingang is zo klein dat je er alleen bukkend doorheen kunt. Binnen is het knus, maar tegelijk uiterst doelmatig. Overal zichtbare herinneringen aan de overwinning van Jezus Christus op het rijk der duisternis. Een grote bijbel met daarop een witte duif laat geen twijfel bestaan over Amadeüs' geestelijke gerichtheid. De Heilige Geest beheerst zijn leven. Een crucifix domineert het kamertje waarin de pater praktijk houdt. Hier worden mensen bevrijd van demonen, genezen van ziekten, en begint voor velen van hen een leven zonder angst en slavernij. Peter de Bruijne trad bukkend het domein van pater Amadeüs binnen en luisterde geboeid naar de praatgrage priester. Vragen was nauwelijks nodig, want Amadeüs had aan één woord vaak voldoende om het antwoord met een verbazingwekkend voorval te illustreren.
Johannes van der Staaij groeide op in Nijmegen en had een fijne jeugd. Hij was zestien jaar toen de Tweede Wereldoorlog begon, en raakte al gauw actief betrokken bij de verzetsbeweging.
‘Ik ben wel tien keer op wonderlijke wijze aan de dood ontsnapt, terwijl verschillende vrienden werden doodgeschoten of op een andere manier om het leven kwamen. Ik wilde altijd dolgraag piloot worden en was vast van plan om naar Engeland te gaan voor een vliegopleiding, maar door al die reddingen ben ik gaan nadenken over de toekomst. Wat wil de Heer van mij, vroeg ik mij af. En de Heer gaf een duidelijk antwoord: "Kom maar bij de luchtmacht van de kerk." Ik vond het wel bijzonder dat ik veel later in de charismatische beweging gezegend werd met de tekst uit Efeze 6: "Want wij hebben niet te worstelen tegen bloed en vlees, maar tegen de overheden, tegen de machten, tegen de wereldbeheersers dezer duisternis, tegen de boze geesten in de hemelse gewesten." Sindsdien hangt op mijn muur de afbeelding van een F16 met daaronder deze tekst, leuk hè?’

‘Slecht. Er zijn maar weinig priesters die nog weten dat ze van God de bijzondere opdracht en autoriteit hebben gekregen om mensen te zegenen, en te bevrijden van duivelse machten. En als ze het al weten, dan gebruiken ze die volmacht niet. Intussen gaat satan woedend rond om mensen aan zich te binden en te verslinden. Ik maak me grote zorgen over de zwakheid van de kerk en over het gemak waarmee exorcisme wordt weggewuifd als iets uit vroegere tijden.
Ik geloof in het officiële ambt van exorcisme dat ons bij de priesterwijding is meegegeven. Maar ik geloof ook in het priesterschap voor alle gelovigen. Dat houdt in principe in dat iedere christen gebruikt kan worden in de strijd tegen demonen. Er zijn een paar belangrijke voorwaarden. Zo moet een christen die bevrijdingspastoraat toepast, zijn of haar zonden beleden hebben en vergeving hebben ontvangen. Helaas kent men in het protestantse kamp de biecht niet, dat is jammer, want als je zonde aan elkaar belijdt, komt er ruimte en bevrijding. Lees Johannes 20 vers 22 en 23 maar eens. Ik heb hier te maken met demonen. Dat zijn geen kleine jongens. Soms zijn het grote krengen, groter dan Goliat. David werd door God geholpen. Hij had realiteitszin en besefte dat het om de eer van God ging en niet om zijn eigen prestaties. De Heer toonde mij eens het beeld van een groot smeedijzeren hek. Het bestond uit prachtige ornamenten van vergulde blaadjes en bloemkelken. In het eerste vak was een groot cijfer één gesmeed. Door de gaatjes in het hek zag ik iemand aan de andere kant langs het hek lopen. Ik had het vermoeden dat het Jezus was, en volgde Hem naar het volgende vak, waarin een grote twee was gesmeed. En zo ging het verder, tot ik de negen voorbij was. Ik verwachtte een tien te zien, maar in dat tiende vak was alleen maar een enorme nul te zien, en dwars door die nul kwam de Heer naar buiten wandelen. Toen snapte ik wat dat woord van de Heer betekende. Ik heb niets waar ik mij op kan beroemen. Mijn taak is het om een nul te zijn en te blijven, zodat de Heer zich door mij heen aan die ander kan tonen. Zodra ik denk dat ik wat ben, kan de Heer niets doen. Ik doe niet zelf aan exorcisme, er is maar één exorcist en dat is Jezus. Ik ben alleen maar een doorgeefluikje.’

‘Ja, één keer ben ik echt bang geweest. Dat was zo'n zesentwintig jaar geleden, toen ik net met dit werk begon. Ik beschikte toen nog niet over de juiste rituelen die nodig zijn voor een exorcisme, en ging wekelijks naar een gebedskring in Blerik. Bij een van de deelneemsters aan deze gebedsgroep gebeurden thuis voortdurend vreemde dingen. Geklop, gordijnen die gingen wapperen terwijl er geen wind was, een asbak die over tafel schoof, een orgel dat uit zichzelf klassieke muziek ten gehore bracht terwijl je de toetsen zag bewegen enz.
Ik heb toen zonder veel kennis van zaken in de naam van Jezus Christus de geesten bestraft en geboden het huis te verlaten. Achteraf bleek dat ook inderdaad gebeurd te zijn. Maar toen ik die avond om een uur of elf thuiskwam en iedereen in de abdij al naar bed was, hoorde ik vreemde geluiden. Het leek wel of er op zolder een vechtpartij gaande was. Ik dacht: hoe kan dat nou, iedereen is al naar bed, dat moet van demonische aard zijn. Dus riep ik naar boven: "In de naam van Jezus Christus, rot op!" Onmiddellijk W4s het stil. Ik was zelf verbaasd dat het zo snel werkte. Een paar weken later werd opnieuw één van de gebedspartners lastiggevallen door demonen. Net als de vorige keer trad ik op in de naam van Jezus. Maar toen ik die avond thuiskwam, heb ik het wel moeten weten. Ik lag in mijn bed en hoorde over de holle gang van het klooster voetstappen van een zware figuur die schoenen droeg met ijzeren hakken. Ik dacht: wat zullen we nou beleven, de een of andere idioot die midden in de nacht door de gang van een trappistenklooster banjert, gelukkig heb ik mijn deur op slot. Hij kwam steeds dichterbij en ik dacht: nu gaat hij de klink proberen en zal hij merken dat de zaak op slot zit. Maar tot mijn verbijstering zwaaide de deur met een enorme klap open. Ik schrok me werkelijk kapot en zat rechtop in bed naar adem te snakken. Toen hoorde ik de stem van de Heer met grote autoriteit spreken: "Schrap het woord angst bij elke demonische manifestatie!" Nog steeds buiten adem hakkelde ik: "Bij deze schrap ik het woord angst bij elke demonische manifestatie." Op het moment dat ik deze zin had uitgesproken, - en niet eerder -ging de deur dicht en was het volkomen rustig. Dat was echt een wonder. Later heeft de duvel me nog wel eens angst willen inboezemen, maar het doet me werkelijk niets meer. De Heer heeft al mijn angst weggenomen.

‘Er zijn kerkelijke geschriften uit de eerste eeuwen na Christus die vanouds gebruikt worden voor het uitdrijven van demonen. Bijvoorbeeld het 'Exorcisme' van de kerkvader Basilius de Grote, bisschop van 330 tot 379. Dat is een zeer krachtig geschrift, maar erg langdradig. Verder heeft de kerk het groot en het klein exorcisme. Het 'groot exorcisme' duurt ongeveer een uur en heeft een enorme uitwerking op degene die om bevrijding vraagt. Maar het mag niet door leken worden gebruikt, in tegenstelling tot het ‘klein exorcisme’.’ Pater Amadeüs leest me een gedeelte voor uit het ‘groot exorcisme’. Het is inderdaad een tekst die diepe indruk op me maakt. Ieder woord is gewogen en getuigt van de almacht van God de Vader, de overwinningskracht van Jezus, en de autoriteit van de Heilige Geest. Ik huiver als de pater uitlegt dat mensen bij het uitspreken van deze woorden soms op de grond vallen, gaan overgeven of met een andere stem gaan praten. ‘Maar dan moet je doorgaan’, zegt de ervaren exorcist. ‘Je bent persoonlijk in gevecht met de duivelse machten. Maar natuurlijk alleen in de volmacht die God jou als priester gegeven heeft, niet als klein, nietig mensje. Jezus heeft gezegd: "Zie, Ik heb u macht gegeven om op slangen en schorpioenen te treden en tegen de gehele legermacht van de vijand; en niets zal u enig kwaad doen" (Lucas 10:19). Daarom heb ik geen angst meer voor deze dingen.’

‘Het zwaarste geval wat ik ooit in mijn praktijk heb gehad, was een vrouw die in de moederschoot vervloekt was door een pinkstervoorganger. Haar moeder was lid van een pinkstergemeente en raakte in verwachting voordat ze getrouwd was. Dat vond deze voorganger zo'n schande dat hij het ongeboren kind vervloekte. Vervloekingen zijn heel gevaarlijk, vooral als een pinkstervoorganger dat doet. Het meisje groeide op en was onhandelbaar. Ze kwam op een SMOK-school, waar het iets beter met haar ging, maar ze bleef onder die vloek. Later werd ze zelf ook lid van een pinkstergemeente. Daar werd wel eens met haar gebeden, maar meestal veel te kort. Op een gegeven moment wilde ze zo graag van haar probleem verlost worden dat ze intensief de Bijbel is gaan bestuderen. Ik ken niemand die de Bijbel zo goed uit z'n hoofd kent als zij. Maar ook dat hielp niet. Toen zei ze in haar gebed: "Lieve Heer, U weet toch wel iemand die mij kan helpen." Op dat moment schoot mijn naam in haar gedachten. Ik had namelijk wel eens een lezing gehouden in haar gemeente. Ze ging op zoek naar mijn adres, maar niemand kon haar helpen. Op een avond bad ze: "Heer, u noemt mij een naam, maar ik weet niet waar deze man woont. Vóór twaalf uur wil ik weten waar hij woont." Even later ging de telefoon en gaf iemand haar mijn telefoonnummer en adres door. Zo kwam ze bij mij terecht. Vier jaar ben ik met haar bezig geweest. Ze heeft hier in dit kamertje haar neus gebroken en een hersenschudding opgelopen omdat een boze geest haar wilde pijnigen. Ik heb met mijn eigen ogen gezien hoe ze werd opgepakt en met haar hoofd tegen de muur werd gegooid. Twee keer moest ik haar halsoverkop naar het ziekenhuis brengen. De stoelen gingen kapot en ze heeft mij in de houdgreep gehad. Maar telkens als ze kwam, verliet haar weer een boze geest. Ze is nu tweeënvijftig en al weer een jaar of acht vrij van demonen.
Ze is heel begaafd en wordt door de Heer gebruikt om anderen te zegenen.’

‘Jazeker, en dat maakt het onbegrip voor bevrijdingspastoraat in veel kerken nog ernstiger. In veel kerken dringt het maar niet door dat de duivel niet voor niets 110 keer wordt genoemd in het Nieuwe Testament. Er is zoveel meer dan onze rationele theologie. Intussen is het volk steeds meer bezig met paranormale dingen. De mensen trappen er massaal in. Jomanda is slechts een van de spiritistische mediums. Ze is eens bij mij geweest omdat ik haar zo genoemd had. Het was het kortste en vreemdste bezoek dat ik ooit hier heb gehad. Toen ik vroeg of ik met haar mocht bidden, was het gesprek abrupt ten einde en verliet ze inderhaast mijn huisje.’

Glaasje draaien
‘Vooral de occulte spelletjes hebben veel mensen in hun greep. Bijvoorbeeld glaasje draaien, ook zo'n levensgevaarlijk spelletje. Ik heb ik weet niet hoeveel mensen hier gehad die dat al op jonge leeftijd hadden gedaan. Ze roepen geesten op en horen dan inderdaad stemmen. In eerste instantie vaak heel aardige stemmen, maar op den duur worden ze steeds dwingender en niet zelden zetten ze hun slachtoffer aan tot zelfmoord. In Nederland zijn er zo'n vijf mensen per dag die er zelf een eind aan maken, heel vaak is dat het gevolg van occulte invloeden.

Laatst had ik hier een jongen van achttien jaar die op het punt stond om te trouwen. Hij kwam bij mij omdat hij al sinds zijn twaalfde jaar stemmen hoorde. Het was begonnen met glaasje draaien. "Sindsdien hoor ik stemmen die mij er steeds vaker toe dwingen om mijzelf voor de trein te gooien", bekende hij. "Maar ik wil niet dood, ik houd van mijn meisje en wil met haar trouwen. Tijdens het gesprek kwam de aap uit de mouw. Hij bleek al vijf jaar samen te wonen. Op dat moment dacht ik: Wat moet ik nu doen? Moet ik exorcisme toepassen op iemand die in zonde leeft? Tegelijk dacht ik: Het is geen jongen die allerlei losse verhoudingen heeft. Maar goed is het niet. Ik vroeg: "Heb je er wat voor over om van die stemmen af te komen?" "Ja," zei hij, "dat zou ik denken, want het is geen leven."
Toen zei ik: "Zouden jullie de drie maanden die nog resten tot aan je trouwdag, uit elkaar willen gaan of tenminste willen leven als broer of zus? Want dan kan jouw trouwdag een nieuwe start worden en zal het niet langer een leeg ritueel zijn." Dat vond hij wel een beetje te veel gevraagd. Ik had het er moeilijk mee en wilde eigenlijk niet langer voor die jongen bidden om bevrijding. Na lang nadenken heb ik het uit medelijden toch maar gedaan. Nou, dat heb ik geweten. Op het moment dat ik begon met bidden, voelde ik een dikke, glazen muur optrekken tussen hem en mij. Ik bereikte hem niet meer en na een poosje stopte ik met bidden en lezen. "Het spijt me, jongen", zei ik. "De Heer is het er niet mee eens dat ik nog langer voor je bid, als jij je zo opstelt." Boos verliet hij mijn huis en ik heb nooit meer iets van hem gehoord.’

Geen water bij de wijn
‘Zoals iedere dag ging de volgende morgen kwart over vier de wekker. Ik kwam slaperig overeind en zat op de rand van mijn bed. Toen hoorde ik de stem van de Heer heel duidelijk zeggen: "Geloof jij nu werkelijk dat Ik bereid zou zijn om maar één druppel water bij de wijn van mijn geboden te doen?" Ik zei: "Nee, Heer, U hebt gelijk. Nu weet ik waarom ik gisteren niets kon doen voor die jongen." Zo wordt ik door de Heer opgevoed en leer ik elke dag weer nieuwe dingen van Hem. God houdt zich aan de hele wet en er is geen kwestie van dat Hij er ook maar iets van door de vingers ziet. Ik ben sinds die opmerking van de Heer nog veel strikter gaan opletten wie er tegenover me zit in het bevrijdingspastoraat.’

Voodoo
‘Een andere vorm van occultisme die ik steeds meer tegenkom, is voodoo.
Voodoo komt uit Afrika en Zuid-Amerika en is echt een manier om jouw wil via demonen aan een ander op te leggen. Het is een cultuurgegeven waar wij niet zoveel mee op hebben in Nederland, maar dat met de komst van zoveel allochtonen wel steeds meer wordt toegepast. Als je demonen uitnodigt om iets voor jou op te knappen, dan komen ze. Daar zijn ze voor en dat doen ze maar al te graag. Ik heb hier de verschrikkelijkste vormen van voodoo gehad. Het is zo gemeen en tegelijk zo reëel. Laatst had zelfs een moeder haar eigen kind met voodoo bewerkt. Verschrikkelijk! Maar dan zie je ook weer hoe machtig God is. Met een klein exorcisme werd dit jongetje heerlijk bevrijd.’

‘Allereerst was ik ervan overtuigd dat ik dit moest doen en ik voelde me direct helemaal op mijn gemak binnen het klooster. Maar toch heeft God mij drie maanden na mijn aankomst een bijzondere ervaring gegeven, die mij m'n hele leven is bijgebleven. Het was een dag in december. Zoals altijd gingen we om half zeven 's morgens naar de kerk. Ik had die dag het gevoel dat er iets heel bijzonders stond te gebeuren. We waren psalmen aan het zingen toen ik plotseling mijn eigen lichaam verliet. Ik zweefde zo'n acht meter boven mezelf en de andere broeders. Ik zag de kale kruintjes van de nieuwe broeders. En toen werd ik in een flits naar een totaal andere wereld gebracht. Ik keek om me heen en zag allemaal licht, een zalig licht. En ik kon ontzaggelijk ver kijken en realiseerde me voor het eerst dat we op aarde altijd maar een beperkte afstand kunnen zien en dat zelfs de blauwe hemel een grens is, die eigenlijk vlakbij is. Mijn blik ging met de snelheid van de gedachte, dus de hoogst denkbare snelheid, naar een omgeving die oneindig ver bij ons verwijderd is. Ik realiseerde me dat wanneer ik met de snelheid van de gedachte op zoek zou gaan naar een grens van God, ik de hele eeuwigheid onderweg zou kunnen zijn en nog die grens niet zou bereiken. God is zo duizelingwekkend groot, dat ons verstand er absoluut niet bij kan. Het was zo'n prachtige ervaring.
Ik keek in een andere richting en zag heel ver weg een soort briljant. Heel klein en schitterend in het donker. Ik vroeg de Heer: "Wat is dat?"
"Dat is het heelal", zei de Heer.
Ik vroeg: "Here God, waar ben ik als daar het heelal is?" Later begreep ik dat wetenschappers schatten dat het heelal twintig miljard lichtjaren groot is. Maar ik zag het als een briljant.
Toen zei de Heer: "Als Ik het je had laten zien ter grootte van een speldenknop was het ook juist geweest." Bij de schepping en de Schepper is geen berekenbare verhouding meer.
Toen keek ik de andere kant op en zag in oneindige verten volkomen scherp een wonderlijke kubus.
Ik vroeg: "Wat is dat?"
Toen zei de Heer: "Daar achter is de hemel." Ik was verbaasd over de enorme grootte en oneindige ruimte in de hemel.
Ik moest er even van bekomen en toen gebeurde het mooiste wat ik ooit in mijn leven heb meegemaakt. Vlakbij mij was een figuur van een meter of drie lang. Ik voelde me als een jochie van een jaar of vier. Ik wist dat het God de Vader was. Hij was aan het neuriën. Eigenlijk heel huiselijk en gezellig. Ik wist niet wat me overkwam, dat die grote God zich met mij, klein jongetje, bemoeide.
Ik zei zoiets als Petrus op de berg: "O Vader, laten we twee tenten bouwen, één voor U en één voor mij." Maar God was niet boos en had de grootste schik om mijn kinderlijke reactie.
Toen zei God heel liefdevol: "Ja jongen, nu moet je toch echt weer terug naar de abdij."
"Ach Vader, mag ik niet nog even blijven?", opperde ik, maar liet er aanstonds op volgen: "Sorry Vader, het is mooi geweest." En op datzelfde moment bevond ik mij weer boven in de kerkzaal en keek ik neer op mijzelf en de anderen. Daarna daalde ik heel zachtjes terug in mijn eigen lichaam. De psalmen waren gezongen, ik denk dat ik zo'n twintig minuten buiten mezelf ben geweest. Zo'n veertien dagen verkeerde ik in een soort gelukzalige hemelse toestand. Maar ik heb er in die tijd met niemand over kunnen spreken. De Heer maakte mij zelfs duidelijk dat ik er veertig jaar over moest zwijgen.

Je begrijpt dat ik me in mijn bediening in het bevrijdingspastoraat ongelooflijk kwaad kan maken om de ellende en wanhopige situaties die de duivel veroorzaakt in mensen. En hoe hij de mensen hun wil ontneemt, net als de demonen.
Want boze geesten hebben strikt genomen geen vrije wil, ze zijn verdoemd, gevangen in hun hoogmoed kunnen ze niet kiezen. Maar het zijn wel degelijk persoonlijkheden. In de hel is geen cent liefde en iedereen is op zijn hoede voor iedereen. Er is orde in de hel, want ieder heeft zijn plaats, een ijzeren orde. Voor mij is deze volkomen liefdeloze omgeving een duister mysterie, vooral omdat ik zelf heb meegemaakt hoe geweldig het licht is bij God, en hoe barmhartig en liefdevol de Vader is.’

(Uit: Opwekking Magazine, juni 2001)

Naschrift redactie: Pater Amadeus heeft  in 2003 zijn intrek genomen bij zijn Hemelse Vader. Gelukkig gaat het bevrijdingswerk van Jezus onverminderd door!