Dick van Keulen schreef dit boek naar aanleiding van zijn medewerking
aan de cursus 1982-1983 van de Trainingschool van Youth for Christ. In
de wisselwerking tussen Dick van Keulen en de jonge mensen die tijdens
deze cursus ontstond, bracht de emeritus-predikant in wat hij in de loop
der jaren als het meest belangrijke in geestelijke groei is gaan
beschouwen: "een zo zuiver mogelijke visie op God, op jezelf, op je
medemens, en dat alles rond het trefwoord relatie."
De mens
In het zeer leesbare boek "Groeien in geloof" start
de schrijver met de volgende woorden:
"De mens. Wat klinkt dat afstandelijk: de mens. Een soortnaam.
Zoiets als kaas, boter en eieren.
De mens. Dat ben jij in ieder geval niet. Laat ik je eerst eens
begroeten: dag lieve mens. Jij bent deze mens, deze ene mens, uniek.
Voor mij ben je jij, die ene met wie ik praten wil.
Wie ik ben? Al lezende zul je dat hoop ik te weten komen. Tenminste,
voor zover dat in een boekje kan. Ik wil graag met jou praten over wie jij
bent. Aan de hand van ontdekkingen en ervaringen die ik opdeed omtrent
wie ik ben. Ontdekkingen in de bijbel en ervaringen in het
mooie wrede leven. Ik ontdekte hoezeer ik God nodig heb om echt mens te
kunnen zijn; hoezeer ik jou nodig heb. Ook ontdekte ik hoezeer God
kennelijk jou en mij nodig heeft om echt God te kunnen zijn. En hoezeer
God naar al zijn mensen verlangt. Ook naar jou. Laat ik maar van wal
steken." En dan vertelt Dick van Keulen verder over geestelijk
groeien. "Geestelijk groeien kan alleen als we doorkrijgen hoe de
relatie tussen de mens en God was vanaf de schepping, hoe die na de
zondeval geworden is en hoe deze relatie weer worden kan. Er is een
mogelijkheid tot relatie tussen God en mens doordat wij zo geweldig mooi
gemaakt zijn. Wij zijn de kroon van de schepping van God. Wij zijn
bedoeld als schepsels die in relatie met God leven. Een bijzondere,
persoonlijke relatie."
Etisch
De wijze waarop Dick van Keulen zonde belicht is erg
interessant. "Wat is "zonde"? Kun je een omschrijving van
"zonde" geven? Denk er eens over na. Ik heb er veel over
nagedacht. Ik geloof, dat zonde, het eigenlijke van zonde, niet is
"al die verkeerde dingen die je doet". Jouw verkeerde dingen
hoeven jou helemaal niet van God te verwijderen. Hoor je wat ik zeg!?
Want wat is zonde?
Zonde is: God de rug toekeren. Ongeloof, dat is de zonde bij uitstek.
Daarom spreken wij van een zondeval. Het was helemaal niet erg dat twee
mensen zwak waren, maar dat ze zich met hun zwakheid niet in Gods armen
wierpe, maar met hun zwakheid en al op de loop gingen uit angst voor
God, dat was erg. Dat ze zich lieten bedriegen door een andere stem, die
niet van God was. Dé zonde bij uitnemendheid is: je uit wantrouwen
afkeren van God. Daarom is God eerste woord ná de zondeval niet
"Adam, wat heb je gedáán?", maar "Adam, wáár bèn
je?"
Zonde is in de bijbel nooit in de eerste plaats een ethisch begrip.
Zonde is een relatiebegrip. "
Psychisch reageren
De strijd tegen de zonde krijgt zo een relationeel karakter.
Dick van Keulen geeft in zijn boek veel voorbeelden uit zijn eigen
leven. Ook over de verkeerde stijd. Zo heeft hij het op een gegeven
moment over psychisch reageren. "(...) Precies zoals de Israelieten
ben ik zelf geneigd om op vervelende of bedreigende omstandigheden
primair met mijn eigen gevoelens en gedachten te reageren. Psychisch
reageren noem ik dat. En bijna altijd zit ik er dan naast en moet me
later corrigeren. " DE strijd is volgens de schrijver
"het licht binnengaan". Dick van Keulen over zijn eigen
strijd: "Ik ben een zwak mens. maar Jezus kan in mij tot
overwinning komen, wanneer ik mij op het juiste ogenblik voor Hem open.
Dat is wel eens moeilijk. Mijn koppigheid kan erg in de weg zitten.
Bijvoorbeeld, tijdens een ordinaire ruzie. En juist dán heb ik de
reiniging en de vernieuwing door Jezus zo nodig. Zeker als ik op het
punt sta een pastoraal bezoek bij anderen te brengen!
Ik herinner mij zo'n conflictsituatie met Didy, mijn vrouw. Ze kwam een
kwartier later thuis met de auto dan was afgesproken. Een normaal mens
zou daar niet veel aandacht aan besteden en er zich niet door laten
ontregelen. Maar me mij ging het toen anders: ik wond me vreselijk op.
We zouden immers samen naar een jong echtpaar, waarmee we een afspraak
gemaakt hadden. Die jongen mensen beleefden een spannende tijd en op
geregelde tijden gingen wij er samen heen om met hen te praten en te
bidden. Maar hoe zou dat opgewonden standje, dat ik was die avond, ooit
de Goede Herder kunnen representeren?
Didy rijdt voor, eindelijk. Ik stap in en kan mijn opwinding niet
verbergen. Twee minuten later zijn we bij het flatgebouw waar het
echtpaar op ons zit te wachten. Moesten we zó naar boven? Het kostte
mij veel moeite, maar we gingen niet naar boven dan nadat we samen
gebeden hadden. Eerst ik. Op zo'n ogenblik moet ik de naam van Jezus
aanroepen. Dat heb ik geleerd van Hem. En van mijn vrouw. Ik moet mijn
woede belijden, aan mijn vrouw en aan Jezus en om vergeving vragen, aan
haar en aan Hem. En dan komt de vrede van Christus over ons. We stappen
uit, zoeken het echtpaar op en zijn toegewijd aan hun probleem.
Je bent misschien verbaasd. Bidden? Waarom niet gewoon uitpraten? Dar
zijn in zo'n situatie tenministe twee redenen voor. voor mij althans. In
de eerste plaats duurt uitpraten veel langer. Uitpraten betekent heel
gemakkelijk dat ik net zo lang praat tot ik gelijk krijg. Dat geeft
immers voldoening. In de tweede plaats is bidden, voor mij, veel
effectiever. Doordat ik de naam van Jezus aanroep, geef ik Hem toegang
tot mijn ziel en dan kan mijn boosheid zo maar wegsmelten en plaats
maken voor schaamte en schuldbelijdenis.
De Heer, van zijn kant, benadert ons dan altijd met grote liefde! Ik mag
komen zoals ik ben. Hij geeft de mogelijkheid dat ik anders word dan ik
ben. Daar is een strijd voor nodig en bij sommige zwakheden een
langdurig, welicht levenslang proces. Maar Jezus wil ons zo graag
gelijkvormig maken aan zijn beeld. Hij wil ons reinigen van onze
ongerechtigheden door zijn dood en opstanding en wil ons nieuw maken
door zijn Geest. Hoeveel kansen geven wij Hem?"
|